Wat is een geschikte bedtijd voor mijn kind?

Waarom is voldoende slaap belangrijk voor je kind?

Het is niet altijd eenvoudig je kind op tijd in bed te krijgen. Waarom is het cruciaal dit toch te proberen? Omdat voldoende nachtrust erg belangrijk is voor kinderen. Je zoon of dochter is in de groei en ontwikkelt zich volop. Dit kost veel energie. Tieners maken hormonale veranderingen mee die veel energie vragen. Daarnaast leert je kind veel op school en dit vereist tevens aardig wat van ze.

Met een goede nachtrust concentreert je kind zich beter en de kans op overgewicht is kleiner. Bovendien zijn kinderen die voldoende slapen gemiddeld minder vaak ziek. Alle reden dus om ervoor te zorgen dat je kleine op tijd in bed ligt, maar wat is ‘op tijd’?

Wakkertijden

Voor kinderen tot circa drie jaar oud gebruik je geen bedtijden, maar wakkertijden. Dit zijn slaaproutines die gebaseerd zijn op hoe lang je kindje tussen slaapperioden wakker moet zijn.

Voor kindjes van 1 jaar oud wordt het 2-3-4-ritme geadviseerd. Dit houdt in dat je kleintje tussen het ‘s morgens wakker worden en zijn eerste dutje van de dag twee uur wakker is. Tussen het eerste en het tweede slaapmoment hou je een wakkertijd van drie uur aan. Tussen het tweede slaapmoment en het ‘s avonds naar bed gaan, zit ongeveer vier uur.

Voor dreumesen van 2 jaar oud hou je het beste wakkertijden aan die tussen de 4 en 5 uur in liggen.

De beste bedtijden voor je kind

Zodra je kind drie jaar of ouder is en geen middagdutjes meer doet, maak je niet meer gebruik van wakkertijden, maar van bedtijden. Hieronder vind je een schema dat aangeeft welke bedtijd geschikt is voor welke leeftijd.

• 3 en 4 jaar: 18:30 – 19:15 h
• 5 en 6 jaar: 19:00 – 19:30 h
• 7 en 8 jaar: 19:30 – 20:00 h
• 9 en 10 jaar: 20:00 – 20:30 h
• 11 en 12 jaar: 20:30 – 21:00 h
• 13 tot 15 jaar: 21:00 – 21:30 h
• 15 tot 17 jaar: 21:30 – 22:00 h
• 17 – 18 jaar: 22:00 – 23:00 h

Hoeveel slaap heeft mijn kind nodig?

Hoeveel slaap je kind per dag nodig heeft, hangt af van de leeftijd. Hou er rekening mee dat je kind in ieder geval tot zijn vijftiende levensjaar een hogere slaapbehoefte heeft dan een volwassene.

De eerste drie maanden slaapt je baby 16 tot 20 uur per dag. Tussen de drie en twaalf maanden is deze behoefte afgenomen tot 13 tot 14 uur per dag. Vervolgens kun je rekening houden met de volgende slaapbehoeften per dag:

• 1 tot 3 jaar: 12 -13 h
• 4 tot 7 jaar: 10 – 11 h
• 8 tot 11 jaar: 9 – 10 h
• 12 tot 15 jaar: 8 – 10 h

Slaapt je kind voldoende?

Hoe weet je of je kind voldoende slaapt? Als je zoon of dochter ‘s morgens makkelijk zelf wakker wordt en in de regel goed gehumeurd is, dan wijst dit erop dat hij of zij voldoende slaapt.

Vind je kind het moeilijk ‘s morgens wakker te worden en is hij overdag prikkelbaar, moe of juist druk? Dan kan dit komen doordat hij ‘s nachts niet voldoende slaapt. Wellicht gaat hij niet op tijd naar bed, maar het kan ook zijn dat je kind met een slaapstoornis te maken heeft.

Een kind dat niet voldoende slaapt, heeft meer moeite zich te concentreren op school. Slechtere schoolresultaten kunnen daarom duiden op onvoldoende slaap.

Waarom staat mijn kind zo vroeg op?

Draai jij je ‘s morgens het liefst nog een keer om wanneer je peuter vol energie aan je bed staat? Dan ben je niet de enige. Veel ouders merken dat hun kind vroeg wakker is. Betekent dit dat je kind te vroeg naar bed gaat? Niet per se.

Maar waarom worden kinderen dan zo vroeg wakker? Een belangrijke reden is toe te schrijven aan de biologische klok van kinderen. In de regel zijn jonge kinderen nu eenmaal meer ochtendmensjes.

Uiteraard kan het ook zijn dat je kind zijn slaapbehoefte al zo vroeg in de ochtend vervuld heeft, doordat hij vroeg naar bed gaat. Stond je kind vroeger om zeven uur op, maar staat hij tegenwoordig al om zes uur naast je bed? Dan kan het zijn dat zijn slaapbehoefte veranderd is, doordat hij ouder geworden is. In dit geval is het goed om na te gaan of je kind echt al om half acht naar bed moet. Misschien is acht uur ook al op tijd.

Concludeer echter niet te snel dat je kind vroeg opstaat omdat hij te vroeg naar bed gaat. Een oververmoeid kind slaapt vaak ook minder goed en korter. Als je ervan overtuigd bent dat je kind niet te vroeg naar bed gaat, hou de huidige bedtijd dan aan.

Waarom gaan pubers vaak laat naar bed?

Pubers hebben voldoende slaap nodig, wel tot tien uur per nacht. Vaak moeten ze er vroeg uit voor school, dus waarom hebben veel pubers de neiging om laat op te blijven?

Net zoals jonge kinderen van nature vaak ochtendmensjes zijn, zijn pubers in de regel avondmensen. Het slaaphormoon melatonine wordt bij pubers vaak pas laat in de avond aangemaakt, waardoor ze zich rond hun bedtijd nog niet slaperig voelen. Erg lastig, want ze hebben hun slaap wel nodig. Een goede avondroutine kan ze helpen toch op tijd in slaap te komen. Zo is het belangrijk dat schermen op tijd worden weggelegd, zodat prikkels van buitenaf en blauw licht de slaap niet kunnen verstoren.

Kinderen van verschillende leeftijden naar bed brengen

Heb je meerdere jonge kinderen in huis? Dan breng je ze waarschijnlijk het liefst rond dezelfde tijd naar bed. Anders blijf je bezig. Het kan echter zijn dat je oudste kind het hier niet mee eens is. Een kind van zeven wil niet naar bed gebracht worden wanneer zijn broertje of zusje van vier moet gaan slapen. Hoe los je dit op?

Als er twee of drie jaar leeftijdsverschil tussen je kinderen in zit, dan verschilt hun slaapbehoefte wellicht maar een halfuur. Waarschijnlijk wil je de bedtijdroutines dus in een keer afhandelen. Probeer echter ook begrip op te brengen voor de gevoelens van je oudste kind. Hij is de oudere broer of zus en wil niet als een ‘baby’ behandeld worden.

Een compromis sluiten, is in veel gevallen een goede optie. Help je kinderen tegelijkertijd met het tandenpoetsen en omkleden en lees ze gezamenlijk een verhaaltje voor. Stop je jongste kind in en geef je oudste kind het voorrecht om zijn bedlampje nog een halfuurtje langer aan te laten, zodat hij een boekje kan lezen.

Klaar voor een nieuwe dag

Kinderen op tijd naar bed brengen, is niet altijd eenvoudig, maar zeker mogelijk met de juiste bedtijdroutine. Met wat tijd en moeite zal je kind op tijd in bed liggen en ‘s morgens vroeg enthousiast voor je bed staan, klaar voor een nieuwe dag!